De Participatiematrix: beter samenwerken in onderzoek
Hoe zorg je ervoor dat patiënten binnen onderzoek ook echt meedenken en meebeslissen? De Participatiematrix helpt onderzoekers en patiëntenvertegenwoordigers om samen te bepalen hoe en waar patiënten kunnen meedoen in onderzoek. Het is een handig hulpmiddel om participatie goed en gestructureerd vorm te geven.
Wat is de Participatiematrix?
De Participatiematrix laat zien hoe patiënten kunnen meedoen in verschillende fasen van onderzoek. Onderzoekers en patiëntenvertegenwoordigers gebruiken de matrix om samen te bepalen:
- Waar en hoe patiënten meedoen in het onderzoek.
- Wat ieders verwachtingen en verantwoordelijkheden zijn.
- Hoe de samenwerking tussentijds en achteraf geëvalueerd kan worden.
Dit maakt participatie niet alleen overzichtelijk, maar helpt ook om misverstanden te voorkomen en het onderzoek beter aan te laten sluiten op wat patiënten écht belangrijk vinden.
Bekijk de Participatiematrix (pdf)
In een video wordt de Participatiematrix nader toegelicht
Hoe gebruik je de Participatiematrix?
Het model heeft twee assen:
- Fasen van onderzoek: voorbereiding, uitvoering en implementatie.
- Verschillende rollen: van luisteraar en meedenker tot adviseur, partner of zelfs mede-beslisser.
Op het kruispunt van deze assen kun je invullen welke rol patiënten spelen in welke fase. Zo maak je samen afspraken over de mate van betrokkenheid en wordt participatie concreet en helder.
Waarom is de Participatiematrix zo waardevol?
- Meer invloed voor patiënten
Patiënten krijgen een duidelijke en passende rol, waardoor onderzoek beter aansluit op hun behoeften. - Minder ruis, betere samenwerking
Het model helpt bij een open en gelijkwaardig gesprek over participatie. - Flexibel in gebruik
Elk onderzoek is anders. De matrix helpt om participatie af te stemmen op wat past bij het project en de betrokkenen.
Door de Participatiematrix te gebruiken zorgen onderzoekers en patiënten er samen voor dat onderzoek niet alleen over, maar ook mét patiënten wordt gedaan. Dat leidt tot betere uitkomsten en meer impact!
Hoe is de Participatiematrix ontstaan?
De Participatiematrix is ontwikkeld door het Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht, samen met patiëntenorganisatie BOSK en met steun van Fonds NutsOhra. De behoefte aan een praktisch hulpmiddel om participatie gestructureerd en doordacht toe te passen, was de basis voor dit model.
